Titian's Hidden Double Portrait Unveiled after 500 Years

Topwerk van Titiaan ontleed door specialisten

Al in zijn eigen tijd was de status van de Venetiaanse schilder Titiaan (1488-1576) legendarisch. Hij werkte op de grens tussen de renaissance en de barok en werd vereerd op gelijke voet met de groten der aarden. Zijn picturale stijl, buitengewone kleurgebruik en virtuoze techniek waren en zijn nog steeds een onuitputtelijke inspiratiebron voor generaties kunstenaars. Onder meer Rubens en Van Dyck hadden een grote bewondering voor Titiaans werk en bestudeerden het uitvoerig.

Portret van een dame en haar dochter is wellicht een van de fascinerendste werken van Titiaan. Hij begon aan het wonderbaarlijke schilderij in het midden van de zestiende eeuw, maar stierf voor hij het kon afwerken.

Deze verbeelding van de relatie tussen een moeder en haar kind is ongeëvenaard. Ondanks de monumentaliteit van het schilderij is de blik waarmee de dochter haar moeder aankijkt wellicht een van de tederste uit de hele kunstgeschiedenis. De identiteit van de geportretteerden is onzeker, maar sommige kunsthistorici beweren dat Titiaan een portret maakte van zijn minnares, Milia, en hun buitenechtelijke dochter, Emilia.

Het schilderij beleefde van bij zijn ontstaan een wonderbaarlijke geschiedenis. Zijn omzwervingen beginnen in Venetië, waarna het werk passeert bij de Russische tsaren en dan via Parijs in Londen terechtkomt, waar het op miraculeuze wijze de bombardementen van de Tweede Wereldoorlog overleeft. Vandaag is het na een twintig jaar durende restauratie weer volledig in ere hersteld.

Met essays van topkunsthistorici als Andrea Bayer (The Metropolitan Museum of Art, New York), Jaynie Anderson (University of Melbourne), Larry Keith (National Gallery, Londen) en Irina Artemieva (Hermitage, Sint-Petersburg).

Portret van een dame met haar dochter wordt een hoogtepunt in de tentoonstelling From Titian to Rubens Masterpieces from Flemish Collections in het Palazzo Ducale in Venetië (5 september 2019 1 maart 2020), een samenwerking tussen Fondazione Musei Civici di Venezia (MUVE) en het Rubenshuis in Antwerpen.